24-7 zwart_bijgesneden

Over diabetes

Ongeveer 1,2 miljoen mensen in Nederland hebben diabetes1. Daarmee is het een van de meest voorkomende én snelst groeiende chronische ziekten in ons land1. Er zijn verschillende soorten diabetes, die allemaal andere oorzaken kunnen hebben en anders behandeld kunnen worden. De meeste Nederlanders weten nog (te) weinig over diabetes. Op deze pagina vind je meer informatie over de ziekte, de soorten, behandelingen en gevolgen en het onderzoek dat hiernaar gedaan wordt.

Wat is diabetes

Als je diabetes hebt, kan je lichaam de hoeveelheid glucose in het bloed niet meer volledig of voldoende verwerken. Normaal gesproken wordt het glucosegehalte in het bloed geregeld door het hormoon insuline. Als je diabetes hebt, maak je lichaam te weinig insuline aan of reageert je lichaam niet goed (meer) op insuline. Dit verschilt per type diabetes.

Een te hoge of lage hoeveelheid glucose is schadelijk voor het lichaam. Op lange termijn kun je ernstige klachten en complicaties krijgen. Behandeling is dan ook belangrijk. Diabetes wordt ook wel suikerziekte genoemd.

Soorten diabetes

Iedereen kan diabetes krijgen. Waardoor diabetes ontstaat, is niet precies duidelijk. Er zijn verschillende soorten diabetes mellitus. Ze lijken op elkaar, maar hebben andere behandelingen nodig.

De bekendste soorten zijn diabetes type 1 en diabetes type 2.

  • Diabetes type 1 is een auto-immuunziekte. Je afweersysteem valt de cellen in de alvleesklier aan die insuline maken. Hierdoor hebben mensen met diabetes type 1 geen eigen insuline meer. Zij dienen dit toe met een insulinespuit of een pomp. Ook moeten ze de hele dag door hun glucosewaarden in de gaten houden.
  • Diabetes type 2 komt het vaakst voor; negen van de tien mensen1 met diabetes hebben dit type. Hierbij maakt je lichaam nog wel insuline, maar reageert het niet goed meer op die insuline. Mensen krijgen eerder diabetes type 2 als het in de familie zit, als ze te zwaar zijn en als ze weinig bewegen. Maar er zijn ook andere risicofactoren.

 

Andere, zeldzame soorten diabetes zijn:

  • Zwangerschapsdiabetes;
  • MODY (Maturity-Onset Diabetes of the Young)-vormen;
  • LADA (Latent Autoimmune Diabetes of the Adult);
  • Andere typen, bijvoorbeeld door beschadiging van de alvleesklier.

Behandeling

Er zijn verschillende behandelingen mogelijk voor mensen met diabetes. Welke behandeling iemand nodig heeft, hangt af van de soort diabetes en de situatie. Bij diabetes type 2 kunnen veranderingen in levensstijl, zoals meer lichaamsbeweging en aanpassingen van het dieet, voldoende zijn. In sommige gevallen is echter medicatie nodig.

Omgaan met type 1 vereist altijd insuline. Dit hormoon reguleert de glucosewaarden in het bloed. Als je diabetes type 1 hebt, moet je insuline injecteren of een insulinepomp gebruiken. Je moet zelf berekenen hoeveel insuline je nodig hebt. Dit is onder andere afhankelijk van wat je gaat eten en drinken, en hoeveel. Inzicht in je glucosewaarden kun je krijgen via een vingerprik. Maar dit kan pijnlijk zijn en geeft alleen de glucosewaarden weer van dat moment, niet de trend gedurende de dag.

Gelukkig zijn er tegenwoordig hulpmiddelen die continu glucosewaarden kunnen meten. Zo zijn er systemen voor realtime continue glucosemonitoring (CGM), die automatisch jouw waarden sturen naar jouw smartphone of ontvanger. Zo kan je jouw glucosewaarden managen en ook jouw time in range (TIR) bekijken. Time in range is het percentage van de tijd waarop je glucosewaarden binnen de aanbevolen waarden vallen. Hoe langer je waarden daarbinnen vallen, hoe kleiner de kans op gezondheidsklachten op lange termijn2. Ook is het mogelijk voor familieleden, vrienden en zorgverleners om mee te kijken met je glucosewaarden door deze met hen te delen. Zo heeft ook je omgeving zicht op jouw glucosewaarden.

Voor veel mensen met diabetes die gebruik maken van intensieve insulinetherapie is een systeem voor continue glucosemonitoring (CGM) nuttig om hun glucosewaarden continu te kunnen zien én te handelen waar nodig. Deze tools worden vaak niet vergoed door de zorgverzekering. Dat moet anders, vinden Dexcom, Diabetesvereniging Nederland en Stichting Diabetes Plus. Daarom vragen we bij zorgprofessionals en beleidsmakers aandacht voor betere behandeling voor mensen met diabetes en voor (meer) vergoeding van CGM systemen.

Gevolgen voor de lange termijn

Als diabetes niet goed behandeld wordt, kan dat op lange termijn ernstige gevolgen hebben. Je kunt verschillende lichamelijke complicaties krijgen, bijvoorbeeld aan voeten, zenuwen, ogen, nieren en hart- en bloedvaten. Ook stress door diabetes komt  vaak voor. Mensen met diabetes type 1 hebben zelfs een levensverwachting die 13 jaar korter is dan mensen zonder diabetes type 13.

De langetermijngevolgen van diabetes kunnen beperkt of vertraagd worden door zoveel mogelijk binnen de time in range te blijven7. Time in range is het percentage van de tijd waarop je glucosewaarden binnen de aanbevolen waarden vallen. Daarom is het voor mensen met diabetes heel belangrijk om altijd en overal te weten wat hun glucosewaarden zijn.

Voor mensen met diabetes die gebruik maken van intensieve insulinetherapie kan een realtime continue glucosemonitoring (rtCGM) systeem een handige tool zijn. Dit CGM systeem stuurt automatisch realtime glucosewaarden naar een smartphone of ontvanger. Zo kunnen mensen met diabetes hun glucosewaarden beter managen en hun welzijn verbeteren4,5.

Onderzoek

Wetenschappers werken keihard om genezing van diabetes mogelijk te maken. Zij doen veel onderzoek naar diabetes. Ze willen weten waarom de ziekte ontstaat, zodat die in de toekomst voorkomen kan worden. En ze zijn op zoek naar betere behandelingen.

Diabetes is een ingewikkelde ziekte, die invloed heeft op je hele lichaam. Het is dus ook ingewikkeld om snel oplossingen te vinden. Het heet daarom medisch-wetenschappelijk onderzoek. Zulk onderzoek moet veilig gebeuren. Er zijn strenge regels en controles voor onderzoek met mensen. Het duurt lang en kost ook veel geld. Een nieuwe behandeling kan pas aan patiënten worden gegeven als bewezen is dat deze veilig en effectief is.

In Nederland doen veel wetenschappers onderzoek naar diabetes. Verschillende organisaties zorgen dat dit kan.

Lezen en verbinden

Meer weten over diabetes?

Op de website van Diabetesvereniging Nederland vind je nog veel meer informatie over Diabetes. Vermoed je dat jij diabetes hebt? Neem dan altijd contact op met je huisarts.

Op de website van Diabetes+ kom je in contact met andere mensen met type 1 diabetes. Leren van gelijkgestemden in de Diabetes+ Academy, connecten met PompBuddy’s of elkaar ontmoeten op type 1- events? Kijk dan op de website

231107_JL_Dexcom_One_002_Kitchen_Senerio_334

Veelgestelde vragen over diabetes

Diabetes is een chronische aandoening waarbij het lichaam moeite heeft om de bloedsuikerspiegel te reguleren. Bij diabetes produceert de alvleesklier te weinig of geen insuline, of reageert het lichaam niet goed op insuline1

Diabetes type 1 is een auto-immuunziekte die ervoor zorgt dat het lichaam geen insuline produceert. Type 2, de meest voorkomende vorm, ontstaat wanneer het lichaam slecht reageert op insuline, vaak door genetica, overgewicht of door een gebrek beweging. Minder voorkomende vormen zijn zwangerschapsdiabetes, MODY, LADA en diabetes door alvleesklierbeschadiging1

Er zijn veel symptomen. De meest voorkomende symptomen zijn: veel dorst, vaak moeten plassen, onverklaarbaar gewichtsverlies, jeuk, wonden die slecht genezen, vermoeidheid, en wazig zien1

Diabetes wordt meestal vastgesteld met bloedonderzoeken zoals de nuchtere plasmaglucosetest, de HbA1c-test of de orale glucosetolerantietest1.

De behandeling voor diabetes type 1 vereist altijd insuline, via een injectie of door middel van een pomp, en glucosemonitoring, omdat het lichaam dit niet meer zelf produceert. Insuline verlaagt de bloedsuiker en moet daarom meerdere keren per dag worden toegediend4. Moderne hulpmiddelen zoals CGM kunnen helpen, maar worden vaak niet vergoed door zorgverzekeraars. Daarom vragen Dexcom, Diabetes+ en Diabetesvereniging Nederland zorgprofessionals en beleidsmakers om beter management en meer vergoedingen voor mensen met diabetes type 1. 

Diabetes type 1 kan niet worden voorkomen. Regelmatige lichaamsbeweging en een gezonde leefstijl kunnen echter helpen om diabetes type 2 te voorkomen of de symptomen verminderen1

Met de juiste behandeling en levensstijlaanpassingen kunnen mensen met diabetes een normaal en actief leven leiden. Het vraagt wel om continue aandacht. Het monitoren van glucosewaarden kan een uitdaging zijn en in sommige gevallen zelfs zorgen voor een diabetes burnout1.  

De campagne 24-7 Diabetes is een initiatief van Dexcom, in samenwerking met Diabetes+ en Diabetesvereniging Nederland. Dexcom biedt innovatieve systemen voor continue glucosemonitoring om diabetes effectief te beheren. Diabetesvereniging Nederland heeft als doel dat iedereen met diabetes voluit kan leven. Diabetes+ richt zich op het verbeteren van de levenskwaliteit van mensen met type 1 diabetes en hun omgeving. Samen willen deze organisaties met de campagne meer aandacht en begrip creëren voor de ziekte en de impact ervan. 

1 Nielen, M, et al. Diabetes mellitus in the Netherlands. Prevalence and incidence: present, past and future. 2020.
2 Battelino T, et al. Clinical Targets for Continuous Glucose Monitoring Data Interpretation: Recommendations From the International Consensus on Time in Range. Diabetes Care. 2019;42(8):1593-1603.
3 Hilderink, H et al. People with diabetes have a substantial lower life expectancty. European Journal of Public Health: 2023, 32(Suppl. 3), p. III464.
4 Beck RW, et al. Effect of continuous glucose monitoring on glycemic control in adults with type 1 diabetes using insulin injections: The DIAMOND randomized clinical trial. JAMA. 2017;317(4):371-378.
5 Lind M, et al. Sustained Intensive Treatment and Long-term Effects on HbA1c Reduction (SILVER Study) by CGM in People With Type 1 Diabetes Treated With MDI. Diabetes Care. 2021;44(1):141-149.
6 Beck RW, et al. Continuous glucose monitoring versus usual care in patients with type 2 diabetes receiving multiple daily insulin injections: A randomized trial. Ann Intern Med. 2017;167(6):365-374.
7 Arffman M, Hakkarainen P, Keskimäki I, Oksanen T, Sund R. Long-term and recent trends in survival and life expectancy for people with type 1 diabetes in Finland. Diabetes Res Clin Pract. 2023;198:110580.